Μια νεαρή γυναίκα γύρω στα 30, με επισκέφθηκε στο γραφείο μου με ένα βαθύ αίσθημα βάρους.
“Δεν νιώθω ότι είμαι αρκετή,” μου είπε. “Έχω μια καλή δουλειά, φίλους, και μια σταθερή σχέση, αλλά μέσα μου νιώθω ότι τίποτα δεν είναι αρκετό”.
Παρατηρώντας την, μπορούσα να δω πώς αυτή η εσωτερική φωνή της ανεπάρκειας είχε γίνει τόσο γνώριμη, σχεδόν σαν σύντροφος στη ζωή της.
Δεν είναι η μόνη που νιώθει έτσι. Οι περισσότεροι από εμάς, κάποια στιγμή, έχουμε πιάσει τον εαυτό μας να πιστεύει ότι δεν αξίζουμε ή ότι κάτι μας λείπει.
Η ρίζα της ανεπάρκειας
Η σκέψη “Δεν είμαι αρκετός” κουβαλάει κάτι βαθύτερο. Είναι μια πεποίθηση που μας λέει πως “κάτι δεν πάει καλά με εμένα.” Σαν να υπάρχει ένα κενό μέσα μας που, ό,τι κι αν κάνουμε, δεν γεμίζει ποτέ.
Μπορεί να πηγάζει από την παιδική ηλικία, όταν κάποιος γονιός ή δάσκαλος μας επέκρινε υπερβολικά. Ή ίσως προέρχεται από κοινωνικές προσδοκίες που μας πιέζουν να είμαστε τέλειοι, επιτυχημένοι, πάντα “καλύτεροι.”
Ζούμε σε μια κοινωνία “μη αρκετότητας”. Καθόμαστε και θυμόμαστε στιγμές που νιώσαμε αποτυχία, απόρριψη ή ντροπή.
Η φωνή αυτή γίνεται ο φακός μέσα από τον οποίο βλέπουμε τη ζωή και τις σχέσεις μας.
Γίνεται θεμέλιο της αυτοεικόνας μας και ο νους αρχίζει να αναζητά συνεχώς τρόπους να την επιβεβαιώσει. “Αν είχα κάνει διαφορετική επιλογή, ίσως να ήμουν καλύτερος.”
Αυτή η φωνή μας κρατά φυλακισμένους, όχι επειδή έχει δίκιο, αλλά επειδή δεν την αμφισβητούμε.
Δουλεύει στα παρασκήνια της ψυχής μας, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι η αξία μας εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες.
Τι υπάρχει κάτω από τη φωνή;
Αν αφιερώσουμε χρόνο να μείνουμε με αυτή τη φωνή, μπορεί να ανακαλύψουμε ότι η ίδια η πεποίθηση είναι ένας μηχανισμός αυτοπροστασίας.
Ένας τρόπος που αναπτύξαμε ως παιδιά για να επιβιώσουμε από τον πόνο της απόρριψης ή της εγκατάλειψης.
Αυτή η φωνή λέει: “Δεν είσαι αρκετός” για να μας κρατήσει σε επαγρύπνηση. Μας πιέζει να κάνουμε περισσότερα, να αποφεύγουμε την αποτυχία, να κυνηγάμε την τελειότητα, ώστε να μη νιώσουμε ποτέ ξανά τον πόνο που φοβόμαστε τόσο.
Όμως η αλήθεια είναι ότι αυτός ο μηχανισμός δεν μας προστατεύει πια και αντί να μας βοηθά να ανθίσουμε, μας κρατά περιορισμένους σε μια ταυτότητα που βασίζεται στον φόβο.
Με μια πιο ενσυνείδητη προσέγγιση, μπορούμε να βλέπουμε αυτή την αίσθηση της ανεπάρκειας όχι ως “εχθρό” που πρέπει να καταπολεμήσουμε, αλλά ως μια φωνή που χρειάζεται κατανόηση.
Το συναίσθημα αυτό μοιάζει με ένα κύμα: έρχεται, κορυφώνεται, και μετά υποχωρεί. Όταν το παρατηρούμε με περιέργεια, χωρίς να το πιστεύουμε αμέσως, αρχίζουμε να αποστασιοποιούμαστε από αυτό.
Πώς να αντιμετωπίσετε την αίσθηση της ανεπάρκειας
1. Παρατήρηση χωρίς κρίση
Όταν εμφανίζεται η σκέψη “δεν είμαι αρκετός,” αφιέρωσε λίγο χρόνο για να την παρατηρήσεις ποια είναι τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν και πώς καθρεφτίζεται στο σώμα σου
2. Άγγιξε τον πόνο κάτω από τη σκέψη
Αντί να μένεις στη σκέψη, προσπάθησε να νιώσεις τον συναισθηματικό της πυρήνα. Υπάρχει φόβος; Θλίψη; Ντροπή; Αυτή η διερεύνηση μπορεί να φέρει μια βαθύτερη κατανόηση του πώς και γιατί αναδύεται.
3. Καλλιέργεια της συμπόνιας
Τι θα έλεγες σε έναν αγαπημένο σου άνθρωπο αν σου έλεγε ότι νιώθει ανεπαρκής; Μάλλον θα τον καθησύχαζες με ζεστά λόγια. Προσπάθησε να κάνεις το ίδιο για τον εαυτό σου.
Η φωνή που λέει “Δεν είμαι αρκετός” μπορεί να μοιάζει αληθινή, αλλά δεν είναι ο πυρήνας της ύπαρξής σου. Είναι απλώς μια ιστορία που δημιουργήθηκε από παλιές εμπειρίες και αναπαράγεται.
Στο webinar μέσα στο Mindfulness Café, εξερευνούμε πώς το mindfulness μπορούν να μας βοηθήσουν να μεταμορφώσουμε αυτό το συναίσθημα. Έλα να το ανακαλύψουμε μαζί!
